Xiphophorus montezumae: Zapomniany skarb meksykańskich wód
Mieczówka Montezumowa należy u nas do mniej znanych żyworodnych, ale jest to klejnot wśród nich. Importuje się ją bardzo rzadko, a nawet hodowla nie jest tak produktywna, jak ją znamy u zwykłych mieczówek (Xiphophorus helleri) czy nawet plat. Okazjonalnie występują na giełdach w zachodniej Europie, skąd rybki możemy przywieźć. Znanych jest kilka populacji tego gatunku, które dorastają do około 7-8 cm długości, a mniej więcej taką samą długość ma również mieczyk samców.
Systematyka
Według rewizji przeprowadzonej w 1990 roku przez RAUCHENBERGERA, KALLMANA i MORIZOTA, Xiphophorus montezumae-cortezi kompleks obejmuje łącznie 6 gatunków. Są to interesujące mieczyki Xiphophorus birchmani LECHNER i RADDA, 1990; Xiphophorus continens RAUCHENBERGERA, KALLMANA i MORIZOTA, 1990; Xiphophorus cortezi ROSEN, 1960; Xiphophorus malinche RAUCHENBERGERA, KALLMANA i MORIZOTA, 1990; Xiphophorus montezumae JORDAN i SNYDER, 1900; Xiphophorus nezahualcoyotl RAUCHENBERGERA, KALLMANA i MORIZOTA, 1990. Te gatunki występują najczęściej w dorzeczu Rio-Panuco-Tamesi na północy Meksyku.
Ojczyzna
Ryby występują w północno-wschodniej części Meksyku, Tamaulipas, północny Veracruz, San Luis Potosí. Forma podstawowa występuje w stosunkowo małym zasięgu dorzecza Rio Galinas na średniej wysokości około 300 m w wodach szerokich, a także szybko płynących i stosunkowo zimnych. W wodach Tamasopo występuje różnorodne środowisko, w tym piaszczyste i kamieniste podłoże.
Charakterystyka
Jest to łagodna żyworódka, którą możemy hodować w większych zbiornikach towarzyskich. Należy jednak uważać na obecność mieczyków Xiphophorus helleri, z którymi mogą się krzyżować. Powstają wtedy osobniki o nieco większych i odporniejszych cechach niż gatunek pierwotny. Jest to ryba wrażliwa na azotany. Z całego kompleksu 6 gatunków mieczyków, mieczyki Montezumy mają najdłuższy ogon. Samce przy dobrej opiece dorastają do 8 cm, a ich ogon również ma tę samą długość! Jest to dość płochliwy gatunek, który zawsze potrzebuje trochę czasu, aby przyzwyczaić się do środowiska, w którym jest umieszczony.
Hodowla
Większy i dobrze zarośnięty zbiornik z możliwością pływania w otwartej przestrzeni. Praktyczne są możliwości kryjówek, które zapewnimy poprzez umieszczenie korzeni lub kamieni. Tam mogą się schować słabsze samce przed dominującymi osobnikami. Utrzymujemy temperaturę w granicach 20-26 °C, pH 7-8, twardość między 10-20°dGH, dobra filtracja i regularna wymiana wody są koniecznością. Są to wszystkożercy, nie zapominamy o żywych, mrożonych lub liofilizowanych larwach komarów oraz składnikach roślinnych. Bardzo dobrze i z dużym apetytem przyjmują odkapusulowane nauplie solowca.
Wychów
Ryby przy dobrej diecie nie zjadają swoich młodych. Dlatego można je hodować w zbiornikach gatunkowych, gdzie obok siebie pływają przedstawiciele kilku pokoleń. Drugą możliwością jest umieszczenie samicy w „porodówce” o pojemności 10-20 l z drobnolistnymi roślinami, gdzie w spokoju urodzi swoje 20-40 młodych. Ciąża samic trwa około 4-6 tygodni, a w porównaniu do mieczyków meksykańskich (Xiphophorus helleri) zasadnicza różnica polega na tym, że brzuszek samic przed porodem nie jest tak duży. Raczej zbliżający się poród poznajemy po ciemnieniu czarnej plamki na samicy. Dalszy wychów nie sprawia problemów. Lepiej jest używać drobnego pokarmu żywego, ale również wysokiej jakości pokarm sztuczny jest dobrze przyjmowany.
Obrazki:
- Są dwa typy samców mieczyków Montezumy. Jedni większe, którym ogon zaczyna rosnąć później, a drudzy, którzy mają ogon już od mniejszych rozmiarów. Ci są zazwyczaj w ciele nieco smuklejsi, a ich ogon ma długość całego ciała.
- U samców mieczyków Montezumy istnieje podobna rywalizacja jak u pokrewnych gatunków. Akwarium zazwyczaj opanowuje najsilniejszy samiec. Dlatego ważne jest, aby mieć wystarczającą ilość kryjówek, aby rywale o niższej hierarchii mieli gdzie się schować.
- Przy dobrej diecie mieczyki Montezumy nie zjadają swojego potomstwa. Potomstwo mieczyków Montezumy najczęściej porusza się w pobliżu roślin.
- Wychów mieczyków Montezumy nie sprawia problemów, ale musimy stale monitorować optymalne parametry wody z jej dobrą filtracją.
- Xiphophorus malinche został nazwany na cześć indiańskiej La Malinche, która odegrała ważną rolę podczas podboju Azteckiego imperium.
- Xiphophorus nezahualcoyotl jest nazwany na cześć miejscowości w Meksyku.
- Majowie pozostawili w Meksyku po sobie wiele „śladów”, najbardziej znane znajdują się w Chichen Itza.
- Wody Tamasopo są jednym z znanych miejsc występowania Xiphophorus montezumae.
- W Meksyku jest mnóstwo wód, w których żyje cała masa mieczyków.
